Dit is de plek waar ik mijn gedachten laat gaan over wat anderen geschreven hebben. Voor mijn eigen werk klik op: Dichtsels van Jan Lubbelinkhof

zondag 31 oktober 2010

Jeroen Brouwers - Joris Ockeloen en het wachten

Aangestoken door het enthousiasme van een vriend over Brouwers heb ik maar eens zijn debuut ter hand genomen. Niet zijn debuut als schrijver, wel zijn debuutroman.
Joris Ockeloen vertelt het verhaal van een man die in een kraamkliniek wacht op de geboorte van zijn  kind. Langzaam, zonder dat je het in eerste instantie beseft gaat de realiteit over in een droom, nee, een nachtmerrie. Maar dan wel weergaloos beschreven.
Brouwers schreef hier m.i. een existentialistische roman. Het schuldgevoel van Ockeloen,de typische anti-held, het gevoel dat hij een straf verdient, lijkt voort te komen uit de onontkoombare existentiële schuld van de mens. Ockeloen lijkt zich in zijn eigen persoonlijke hel te bevinden, een hel gevuld met herinneringen. Een hel gevuld met fladderende zielen in de vorm van vliegen en de vogels.
Een hel gevuld met gesloten ruimtes, eigenlijk Sartres Huis Clos revisited,  “L’enfer, c’est les autres”
Het werk heeft o.a door zijn overvloedig gebruik van en oog voor detail ook sterke kenmerken van de nouveau roman, ik moet onwillekeurig denken aan Alain Robbe- Grillet, zijn romans ken ik niet zo goed maar zijn filmisch werk des te beter, dit boek ademt zijn sfeer, niet die van later werk als Glissements progressifs du plaisir maar dat van L'Année dernière à Marienbad.
Ik heb vanaf het eerste moment genoten van dit werk, Zowel van zijn symboliek, zijn plaats in de letterkunst als het taalgebruik, zeker het taalgebruik:
“Vijf gangen, geladen met zon.”
“Ockeloen aarzelt voor de muur die voor zijn woorden staat. Hij zal die muur met de grond gelijk moeten spreken”
“al is de muur voor de woorden geslecht, hij staat er gelukkig weer. Spreken heeft geen zin, geen sterveling die luistert”

Kortom, weer een schrijver waar ik ooit alles van wil lezen.
Om met Willy Wonka te spreken; “So much time and so little to do. Wait a minute. Strike that. Reverse it”.